مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو) در سال 1352 با طراحی شرکت آلمانی «بلواند فوس» در 37 کیلومتری غرب بندرعباس احداث و پس از پیروزی انقلاب اسلامی به مرور بخش های مختلف آن به عنوان طرح توسعه ایجاد شد. در این مدت این شرکت با ساخت و تحویل موفقیت آمیز سه کشتی اقیانوس پیما توانست توانایی خود را در زمینه ی ساخت این کلاس از شناورها به اثبات برساند. از سال 1396 با راه اندازی حوض های خشک (درای داک)، ایزوایکو به بالاترین ظرفیت ساخت و تعمیرات شناورها دست یافت. ایزوایکو طی این سالها با طراحی و ساخت سکوهای نفت و گاز نیز نقش استراتژیک خود را در کشور به اثبات رسانیده؛ تا جایی که امروز با زیربنایی بالغ بر 1100 هکتار و با بهره جویی از امکانات منحصر به فرد و کارکنانی متخصص به عنوان بزرگترین زیرساخت صنایع دریایی در کشور شناخته میشود. هم اکنون ایزوایکو با دارا بودن سیستم های مختلف از آب گیری و به آب اندازی توانایی ساخت و تعمیرات هر نوع شناوری در دنیا را دارد. سلمان ضربی مدیرعامل جدید ایزوایکو که به دلیل سابقه همکاری دیرینه با این مجموعه اشراف خوبی بر توانمندی های نیروی انسانی و زیرساخت های پی ریزی شده در این مجموعه بزرگ صنعت دریایی کشور دارد، میگوید: پس از راه اندازی «درای داک» توانایی تعمیر انواع کشتی های پهن پیکر و شناورهای موجود در دنیا را داریم؛ کاری که بارها آن را تمرین کرده ایم و سالهاست به تخصص و توان لازم برای تعمیر کشتی های کانتینربر، فله بر، فرآورده بر، کشتی های خاص مانند لوله گذار و لایروب، انواع دکل های حفاری و سازه های فراساحلی دست پیدا کرده ایم.
از تعمیر بدنه تا تعمیر موتور و رادارها
خدماتی که در این مجموعه در حوزه تعمیرات ارائه می شود به شکل یک پکیج است و اینطور نیست که بخشی از تعمیرات انجام داده شود، بلکه از تعمیرات بدنه ، رنگ و لوله کشی گرفته تا تعمیرات مربوط به ماشین آلات اصلی مثل موتور و سیستم های تولید توان ، رادارها و… در ایزوایکو انجام می شود. این خدمات نیز براساس گفته مدیرعامل ایزوایکو به شکل رقابتی ارائه می شود یعنی زمان اجرا و قیمت ارائه شده به کارفرما، قابل رقابت با یاردهای منطقه منطقه است.
مدیرعامل مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران، یک مزیت دیگر را هم در خصوص تعمیرات در این مجموعه عنوان میکند و میگوید: تعمیرات کشتی های پهن پیکر پیش از این در خارج از کشور انجام می شد و ارز بری فراوانی برای کشور به دنبال داشت که خوشبختانه با دستیابی ایزوایکو به توان تعمیراتی این نوع کشتی ها از خروج ارز جلوگیری و منافع حاصل از آن عاید کشور میشود.
نقش ایزوایکو در پشتیبانی از صنعت دفاعی کشور
ضربی پشتیبانی از صنعت دفاعی کشور را از دیگر توانمندی های مجموعه ایزوایکو برشمرد و گفت: پشتیبانی از حوزه دفاعی کشور از دیگر رسالتهای تعریف شده برای مجموعه ایزوایکو است که این تجربه را چندین بار تکرار کردیم و آخرین دستآوردی که تا کنون محقق شده، ساخت ناو بندر مکران است که در واقع یک جزیره متحرک 121هزار تنی است و وظیفه پشتیبانی از ناوگروه های رزمی نیروی دریایی ارتش در آب های بین المللی و دور دست به ویژه منطقه شمال اقیانوس هند، تنگه باب المندب و دریای سرخ را برعهده دارد.
مدیرعامل ایزوایکو اضافه کرد: درواقع ما پشتیبان سه بخش بسیار پر اهمیت کشور هستیم؛ خطوط کشتی رانی بزرگ کشور مثل شرکت ملی نفتکش جمهوری اسلامی ایران، شرکت کشتی رانی جمهوری اسلامی ایران و سازه های آفشور یا فراساحل مانند دکل های حفاری طی سال جاری، تعمیرات اساسی 9 فروند شناور غول پیکر از انواع نفتکش، کانتینربر، ریگ حفاری و شناورهای تخصصی لوله گذار آغاز شده که عملیات تعمیر پنج پروژه با موفقیت به پایان رسیده و کار تعمیرات بر روی چهار پروژه درحال انجام است و بر اساس پیش بینی ها تا پایان سال به اتمام میرسد.
شناور پشتیبان صیادی پارس صدف، شناور تفریحی گنجر از نوع کاتاماران، ساخت دو فرورند شناور چند منظوره، ساخت یک فروند اکومودیشن بارج، ساخت شناور لندینگ کرافت کاتاماران نظامی گنجوی، ساخت آمبولانس دریایی به سفارش دانشگاه علوم پزشکی به عنوان به عنوان یک پروژه با طراحی خاص از جمله پروژه هایی است که در گروه شناور های متوسط ایزوایکو در دست اجرا و یا آماده تحویل است. همچنین عملیات تعمیرات 14 فروند از شناورهای با کاربری متفاوت در این گروه انجام شده که تعمیرات اساسی شش فروند به پایان رسیده و تعمیر هشت فروند دیگر تا پایان سال جاری به اتمام میرسد.
اما ایزوایکو فقط در ساخت و تعمیر کشتی های متوسط و پهن پیکر سرآمد نیست، بلکه نقش این مجتمع عظیم صنعت دریایی در خودکفایی حوزه صنایع فراساحل نیز پر اهمیت و شاید بی بدیل است.
گروه نفت و گاز این مجموعه، طی بیست سال گذشته عملکرد بسیار موفقی داشته و با بهبود و تقویت نیروی انسانی، بخش مدیریت، مهندسی، کنترل کیفیت و تمامی بخش های مورد نیاز، جایگاه خود را از سایتی که فقط زمین و امکاناتش را اجاره می داد به میزانی ارتقاء داده که اکنون به عنوان یک پیمانکار مطرح این حوزه به شمار می رود و بسیاری از پروژه های بزرگ با نام ایزوایکو پیوند خورده است.
دست برتر ایزوایکو در ساخت و راه اندازی سکو های نفتی
مدیرعامل ایزوایکو فضای آن روزها را این گونه توصیف می کند: مبین سازه کارش را با فاز 2و3 پارس جنوبی با مشارکت شرکت های توتال فرانسه، یک شرکت اماراتی و چند شرکت ایرانی مثل طرح اندیشان، ماشین سازی اراک و… شروع کرد؛ شروع کار ایزوایکو فقط بخش کانستراکشن یا ساخت پروژه ها را در دست می گرفت و بیشتر از فضا و امکانات ایزوایکو در پروژه ها استفاده شد؛ بعد از آن در فاز یک پارس جنوبی، جکت شش پایه SPP1 بود که این کار را از شرکت نفت گرفت و در ایزوایکو ساخت و بعد هم وارد فاز 6 ،7 و 8 پارس جنوبی شد که به صورت کامل (PCI) کار را از شرکت پتروپارس گرفت و به نحو بسیار خوبی هم کار را تحویل داد.
فاز 16 شاید اولین پروژه EPC بود که ایزوایکو توانست پکیج کامل شامل ساخت سکو، پل، مشعل، سه پایه ها، جکت و مهندسی پایه، مهندسی تفصیلی، ساخت و خرید تجهیزات را با کیفیت مناسب تحویل کارفرما دهد.
بعد از فاز 16 خوشبختانه توانستیم در فاز 14 پارس جنوبی موفق تر از گذشته ظاهر شویم و مهندسی خرید، ساخت، نصب و راه اندازی چهار عدد سکوی دریایی فاز 14 پارس جنوبی همراه با متعلقات آن شامل مخازن انباشت سیال، پمپ های تزریق مواد شیمیایی، تجهیزات آزمایش چاه ها، جداسازی آب، تسویه آب روغن دار، مشعل و تجهیزات رفاهی اقامتی برای 8 نفر در هر سکو همراه با تجهیزات ایمنی، ناوبری و غیره توسط این مجموعه انجام شد. داخلی سازی روشی نوین برای بارگیری جکت و سکو، انجام مهندسی و درنهایت اعمال تغییرات در سکوهای اقماری فاز 14 به منظور نصب در محل سکوهای اقماری فازهای 17 و 18 برای سرعت بخشیدن در برداشت گاز از میدان فاز 17 و 18 پارس جنوبی، کاهش چشمگیر زمان های هوک آپ و راه اندازی سکوهای دریا و ثبت رکوردهای بی نظیر در مقایسه با رقبای خارجی و داخلی از مهمترین دستاوردهای ایزوایکو در اجرای ایم پروژه بود.
ساخت دو سکوی نفتی WHP7 و WHP8 هندیجان و سازه سکوهای نفتی هنگام که به سفارش شرکت نفت فلات قاره در این مجتمع آماده شد اما کارفرما با تغییر کاربری آن در پروژه توسعه میدان نفتی فروزان مورد استفاده قرار داد، نیز از دیگر پروژه هایی بود که در ایزوایکو انجام شده است.
مشارکت ایزوایکو در پروژه توسعه میدان نفتی فروزان
ایزوایکو که طی این سالها توانمندی خود را در حوزه ساخت و نصب سازه های فراساحلی به اثبات رسانده است، به تازگی وارد پروژه جدیدی در حوزه نفت و گاز شده است. پروژه نگهداشت و افزایش تولید میدان مشترک نفتی فروزان که شرکت نفت فلات قاره ایران کارفرمای این پروژه است و در قالب قرارداد EPC-EPD به کنسرسیومی متشکل از پتروپارس (PPL) و مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران (ISOICO) واگذار شده و ایزوایکو در زمینه احداث سه خط لوله دریایی به طول 27کیلومتر، ساخت و نصب دو سکوی جدید و کابل کشی چهار رشته فیبر نوری با کارفرمای پروژه همکاری دارد. ایزوایکو هم اکنون درحال خرید تجهیزات است و آن طور که پیش بینی میشود، اوایل سال آینده عملیات ساخت سکو ها را آغاز خواهد کرد.
با توجه به اشباع شدن بازار ساخت سکوهای نفتی، یکی از مهمترین رویکردهای شرکت های مشابه فعال در حوزه نفت و گاز در داخل و خارج از کشور، تغییر کاربری از حوزه ساخت به تعمیر سازه های دریایی است که می تواند ابزار مناسبی برای خلق درآمدهای جدید و افزایش قدرت چانه زنی در مناقصه ها باشد؛ رویکردی که مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره ایزوایکو هم اکنون با جدیت به دنبال تحقق آن هستند. دکتر ضربی مدیرعامل ایزوایکو با اشاره به برنامه این شرکت به منظور ایجاد ظرفیت جدید برای بهره مندی از ارزش افزوده فعالیت در حوزه نفت و گاز و ارتقاء خدمات در این بخش می گوید: درحال حاظر اقدامات اولیه برای ایجاد واحد شناوری به منظور ارائه خدمات دریایی ایزوایکو شروع شده که فعالیت در این حوزه از یک سو می تواند توان رقابت، قیمت تمام شده و قدرت چانه زنی ما را در مناقصه ها افزایش دهد و از سوی دیگر منجر به توسعه بازار کار ایزوایکو شود. با توجه به گسترش روز افزون استفاده از انرژی های نو و تجدید پذیر مانند احداث پارک های بادی که در کشورهای مختلف دنیا درحال احداث و یا بهره برداری است و همچنین باتوجه به توانایی ایزوایکو در تولید جکت ها و پایه های سکو های نفتی، تولید برج توربین های بادی میتواند به عنوان یکی دیگر از مؤلفه های درآمد زا در ایزوایکو مورد استفاده قرار بگیرد و بازار خوبی را با توجه به حرکت کشورهای مختلف به سمت انرژی های نو ، نصیب ایزوایکو کند.
